Monday 21 April 2008

CỨ VUI BUỒN VÀ VẪN SÁT CÁNH

Lâm Võ Hoàng

Nhân dịp ngày 10.7.2001, báo Công giáo và Dân tộc (CGvDT) tròn 26 tuổi, người viết được tòa soạn tranh thủ viết bài. Mặc dù đã cố hết sức phân trần rằng từ buổi đầu cộng tác đến nay đã hơn mười năm, người viết hầu như chỉ nhất quán khen tờ báo, khen mạnh dạn, khen chí tình, giờ đây hết cái đê khen xin tha một phen ! Nhưng rốt cuộc rồi cũng thua, cho nên mới có đôi giòng tâm sự này đê mừng nhau.

Thật là vất vả ! Vì đầu óc bây giờ đã tới tuổi già cỗi, đâm ra khô khốc. Viết được một bài, không khác bà lão sinh con, vừa oán ông lão đầu têu bày đặt, vừa hận mình sao đê lọt tai tiếng nằn nì ? Nhớ lại, bèn phục và thương bác Sên, 92 tuổi, mà viết vẫn dê ợt, văn vẫn tươi rói. Chỉ vì nê sợ lão Trần thúc hối viết bài về khám lớn, mà suốt 8 ngày đêm bác không ngừng gõ máy chữ. Trời nực, tháo mồ hôi, cởi trần mà gõ, trúng gió bác đi một lèo về chín suối, chấm dứt “hơn nửa đời hư” !

Báo CGvDT của chúng ta, như trời sắp về sáng, ngày càng tỏ lộ tính đặc thù độc đáo. Với nguồn gốc chịu chơi và xuất phát điêm nhanh nhẩu, tờ báo từ buổi đầu đã hứng chịu nhiều điều tiếng, từ một bộ phận không nhỏ người Công giáo “nhợn” vì chủ trương và một số bài “làm nghĩa vụ” của tờ báo mà họ thấy không cần thiết, về nội dung, lẫn cách viết, hoặc mang tính chất, “nào ai có khảo mà mình lại xưng” (Kiều).

Nhưng rồi, với ngày tháng phôi pha và với thế “độc tôn” của tờ báo, người ta nhận ra không lẽ “nhợn” hoài, từ đó lần hồi quen hơi bén tiếng, rồi chấp nhận nó, hoặc đón nhận nó mà không hoàn toàn chấp nhận nó, vì những mặt lợi ích nhất định của nó.

Mặt khác, trước sự ủng hộ ngày càng rõ nét và “nở nồi” như nói trên, tuy không loại trừ những “cay đắng” không thê tránh. Khi lỡ thu hẹp sự chọn lựa vào một hướng nào đó, tờ báo cũng lần hồi trở về với tên gọi của mình, và lần hồi tự thê hiện ngày càng “Công giáo” hơn “và” ngày càng “Dân tộc” hơn, tức là tìm được bản sắc và lòng tự trọng của mình.

Từ đó, những năm gần đây, tờ báo có sức thu hút độc đáo lạ kỳ. Bạn đọc của nó không chỉ giới hạn vào thành phần công giáo, mà còn gồm những tín hữu tôn giáo bạn, thậm chí những người không tôn giáo. Trong giới bạn đọc Công giáo không phải ai cũng ưa nó, một số không ít không thích chủ trương, lập trường của nó, đúng hơn, lập trường của những người chủ trương tờ báo. Là tờ báo đoàn thê của một địa phương, CGvDT được phát hành nội bộ rất rộng rãi, có thê nói khắp nước. Người viết không rõ trong số 25 giáo phận Việt Nam, có giáo phận nào mà CGvDT chưa phát hành tới hay không ?

Người viết được chứng kiến tại một Tòa Giám mục miền Trung, ngày báo CGvDT ra tới, các cha vùng quê tấp nập tới nhà Đức cha lấy báo trong hộp thơ của mình rất vui. Còn tại Tòa Tổng Hà Nội, như đã viết năm 98, các cha đến mừng thượng thọ Đức Hồng y, ăn vừa xong bữa cơm chia tay, nghe thấy có báo CGvDT ra (rất trê), bèn ùa chạy tới lấy tờ báo vừa đọc, vừa đi về chỗ. Rõ ràng, người ta có thê thích mà vẫn không ưa !

Sức thu hút độc đáo lạ kỳ của tờ báo như nói trên có lẽ bắt nguồn từ chỗ tòa soạn đã biết (do rất cần) tranh thủ, thu hút lực lượng cộng tác viên từ nhiều chân trời : giáo phẩm, giáo sĩ, tu sĩ nam nữ, giáo dân, trí thức công giáo và không công giáo, thông tín viên nhiều nơi, nhưng chưa đều khắp, lực lượng trẻ nhiệt huyết xông xáo, bản lĩnh, có trình độ văn hóa và giáo lý, nối kết cái khô khan khó nuốt của yêu cầu sống đạo với cái biến chuyên, sáng tạo, sôi nổi, khai phóng của thực tế sống trẻ đáng yêu, đáng quý lành mạnh ngoài đời, giữa thế gian.

Vì thế độc-tôn-của-diên-đàn-hầu-như-độc-nhất, của nền đạo, ít ra ở phía Nam, tờ báo trở thành “hũ mắm treo đầu giàn” mà dù vui hay buồn ai ai cũng cần phải quan tâm, vì nếu nó rớt bê, thì phần thiệt thòi của người đọc nhiều hơn là của người chủ trương. Do vậy, dù vui hay buồn, ai ai cũng nhớ tưởng tới nó và ra sức “mửa máu” viết bài cho nó, cắn răng ráng-chịu-cho-quen, khi nó sanh chứng sửa bài, phản nghĩa tùm lum, thậm chí còn vất bài vào sọt. Hỡi ôi ! Không đi với Thầy, con biết đi với ai ? Miên sao cho nó còn sống, ngày càng phong phú, nhờ sự góp sức vô vị lợi của nhiều người.

Nói cho vui thế thôi, chứ đã là tín hữu, thì người ta sống không phải bằng nhuận bút của tờ báo, mà bằng ân huệ mà Thiên Chúa trả công đền bù gấp bội. Nhờ cần viết bài cho nó, mà các đấng phải động não nhiều hơn, lập luận, nói năng dê tiếp thu hơn, từ đó không ngừng đào sâu tư duy, bám sát Thiên Chúa nhiều hơn, đê có cảm hứng viết bài, rồi sử dụng thử trước một số ý của bài, ngay trên tòa giảng cho bổn đạo, thấy chỗ nào chưa trơn tru, thì còn kịp thời sửa chữa, trước khi giao bài cho báo.

Nhưng thu lợi “đền bù” nhiều nhứt là anh em giáo dân trí thức có dịp đóng góp chuyên môn của mình cho đồng đạo, trên hết có dịp đào sâu vốn giáo lý tất nhiên là còm cõi của mình và phát triên nó thêm bằng những tư duy sáng tạo, mạnh dạn mà vẫn không ra khỏi khuôn khổ của thần học và giáo huấn.

Quan trọng hơn, họ còn cố gắng đưa ra cái nhìn Kitô, với tất cả sự bạo dạntự do của con cái Thiên Chúa, đối với những vấn đề, những thời sự trần thế mà Giáo hội quan tâm trong các lĩnh vực giáo dục, kinh tế, văn hóa, xã hội, với ước mong, bằng kỹ thuật và chuyên môn mà họ được đào tạo, có thê kết hợp nhu cầu tự nhiên của đời sống trần thế với yêu cầu cánh chung giải thoát của Thiên Chúa.

Đê làm được việc này, họ may mắn có nguồn cảm hứng phong phú, vô giá, hết sức thiết thực là Chúa Giêsu Kitô mà cuộc sống, lời nói, hành động, giáo huấn, dụ ngôn chứng tỏ Người hiêu rõ con người hơn ai hết, từ đó, Người đưa ra những giải pháp cho cuộc sống, hoàn toàn và tuyệt đối khả thi, mà những ai dám tin và sống theo đều trở thành, không phải là siêu nhân, mà là con người trọn vẹn, được giải thoát. Ai đó đã nói món quà quí giá nhất mà Thiên Chúa đã ban cho loài người, đó là những vị thánh đã được hiên vinh, hoặc còn âm thầm trong lòng Đấng cứu độ ?

Báo CGvDT đã tạo cho anh em trí thức công giáo một số điều kiện ban đầu đê sống đạo và chia sẻ kinh nghiệm sống đạo, trong chuyên môn, giữa trần thế. Không có báo, chúng tôi cũng không chết, nhưng sẽ không có cơ hội đào sâu lòng tín trung với Chúa, đê viết bài, từ đó, trong tư duy và đời sống, tỏ ra trách nhiệm với những gì mình đã viết.

Nhờ báo CGvDT, một số anh em chúng tôi được cộng đoàn Dân Chúa biết tên, được các đấng mạnh dạn sử dụng và được các anh chị em tín hữu tin tưởng tâm sự hoặc hỏi ý kiến, hay xin chia sẻ kinh nghiệm. Đó là phần thưởng vô giá mà Thiên Chúa dành cho chúng tôi, mặc dù do hoàn cảnh và điều kiện bản thân, chúng tôi chỉ mới ở giai đoạn “a, bờ, cờ” của ý nguyện, như vậy vui buồn là điều không thê tránh. Cứ vui buồn, miên là vẫn sát cánh với nhau vì Công giáo và vì Dân tộc.

Công Giáo và Dân Tộc Số 1314-1315 Ngày 6.7.2001

No comments: